BaşaBaş Noktası Hesaplama

Başabaş noktası, bir firmanın hiç bir kar elde etmeden giderlerini karşılayabildiği ve kara geçeceği noktaya denilir. İngilizcesi “Break-Even Point” olup, “break-even analysis” olarakta bilinir.

Başabaş noktası hesaplaması için sabit maliyet ile birlikte, birim ürün satış fiyatı ve birim ürün maliyetine sahip olmamız gerekiyor. Başabaş noktası formülü; Başabaş Noktası = Sabit Giderler / (Birim Satış Fiyatı - Birim Ürün Maliyeti) olacaktır. Bunun sonucunda yatırım ve giderleri karşılamak için satılması gereken minimum ürün adedini bulacaksınız. Bu miktardan sonrasındaki tüm satışlarda kar elde edileceğini söyleyebiliriz. Bu hesaplama ile üretim yapan bir işletme için örnek vermiş olduk. Fakat herhangi bir işletme içinde formülü kullanarak ve değerleri uygun yerlere koyarak başabaş noktası hesaplaması yapılabilir.

Başabaş noktası analizi, finansal açıdan karar verilmesine olanak sağlayan bir analizdir. Ne gibi kararlar vermede faydalı olacağını aşağıdaki listede bulabilirsiniz.
• İşletmenin zarar etmemesi için ulaşılması gereken hedefin belirlenmesi,
• En karlı veya kısa sürede en büyük karı elde edecek senaryoların belirlenmesi,
• Firmanın takip edeceği üretim, fiyat politikalarının belirlenmesi,
• Sabit giderler, yatırım ve satış fiyatının birbiri ile olan ilişkilerine göre stratejinin belirlenmesi.

Grafikten de anlaşıldığı üzere toplam maliyet ile gelirin buluştuğu nokta başabaş noktası iken devamında gerçekleşen satışlardan elde edilen gelir ile maliyet arasındaki fark kar olmaktadır.

Katkı payı, başabaş noktası hesaplarken kullandığımız birim ürün satış fiyatı ile birim ürün maliyeti arasındaki farktır. Yani birim ürün karı olduğunu söyleyebiliriz. Katkı Payı = Birim Ürün Satış Fiyatı - Birim Ürün Maliyeti dir. Bu durumda başabaş noktası formülü = Sabit Giderler / Katkı Payı olacaktır.